รายละเอียด ของ โรคจิตระยะสั้น

ความผิดปกติเป็นการเกิดอาการโรคจิตอย่างฉับพลัน ซึ่งอาจรวมอาการหลงผิด ประสาทหลอน พูดหรือกระทำสับสนวุ่นวาย และเคลื่อนไหวน้อยหรือมากเกินไปอาการต้องไม่มีเหตุจากโรคจิตเภท, schizoaffective disorder, โรคหลงผิด (delusional disorder) หรืออาการฟุ้งพล่าน (mania) ตามที่ปรากฏในโรคอารมณ์สองขั้วต้องไม่มีเหตุจากยา (เช่น แอมเฟตามีน) หรือโรค/อาการอื่น ๆ (เช่น เนื้องอกในสมอง)ส่วนคำภาษาฝรั่งเศสว่า bouffée délirante หมายถึงโรคที่มีอาการโรคจิต (psychotic disorder) ที่ไม่มีอารมณ์แปรปรวน ไม่ใช่โรคจิตเภท ซึ่งโดยมากคล้ายกับโรคนี้และ schizophreniform disorder ตามเกณฑ์วินิจฉัยของ DSM-III-R และ DSM-IV[4]

อาการปกติจะคงยืนอย่างน้อยหนึ่งวัน แต่ไม่เกินหนึ่งเดือน แล้วในที่สุดคนไข้ก็จะกลับไปใช้ชีวิตได้เป็นปกติเหมือนเดิมอาจเกิดเพราะเหตุการณ์เครียด หรือเพราะสถานการณ์อื่น ๆ ที่ตัวก่อความเครียดอาจไม่ชัดเจน เช่น อาการโรคจิตหลังคลอด (postpartum psychosis)เมื่อวินิจฉัย แพทย์จะต้องแยกแยะพฤติกรรมที่จัดว่าเหมาะสมตามวัฒนธรรม เช่น ความเชื่อและพฤติกรรมทางศาสนาโรคนี้เชื่อว่าเชื่อมกับ หรือว่าเหมือนกับ ปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นในเฉพาะวัฒนธรรม ๆ เช่น[5]

  • latah เป็นปรากฏการณ์ที่เกิดในเอเชียอาคเนย์ เป็นภาวะที่บุคคลมีพฤติกรรมผิดปกติโดยเป็นผลจากอาการช็อกอย่างฉับพลัน เมื่อทำให้ตกใจ/ประหลาดใจ คนที่มีอาการจะมีพฤติกรรมผิดปกติ เช่น ร้องเสียงลั่น สบถสาบาน เคลื่อนไหวเหมือนกับเต้นรำ หัวเราะอย่างควบคุมไม่ได้ และปกติจะเลียนคำพูดหรือเลียนพฤติกรรมของบุคคลรอบ ๆ ตัว[6]
  • koro หรือว่า shrinking penis (จู๋หด) เป็นโรคหลงผิดเฉพาะวัฒนธรรมที่บุคคลเชื่ออย่างเปลี่ยนไม่ได้ว่า อวัยวะเพศของตนกำลังหดลงแล้วจะหายไป แม้จะไม่มีความเปลี่ยนแปลงใด ๆ ต่ออวัยวะเพศ[7][8]
  • amok เป็น "พฤติการณ์ที่บุคคลเข้าทำร้ายคนอื่นหรือทำลายวัตถุต่าง ๆ อย่างดุเดือด ปกติเป็นคนคนเดียวหลังจากได้ครุ่นคิดวิตกในเรื่องนั้น ที่ดั้งเดิมจัดว่า เกิดโดยเฉพาะในวัฒนธรรมมาเล แต่ปัจจุบันพิจารณาเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ ว่า เป็นพฤติกรรมโรคจิต (psychopathological behavior)"[9]

โรคมีรูปแบบสามอย่างคือ

  1. brief psychotic disorder with a stressor (แบบมีตัวทำให้เครียด) เช่น ความบาดเจ็บหรือความตายในครอบครัว
  2. brief psychotic disorder without a stressor (แบบไร้ตัวทำให้เครียด)
  3. brief psychotic disorder with postpartum onset (แบบเกิดหลังคลอด) ปกติเกิดประมาณ 4 สัปดาห์หลังคลอด

แหล่งที่มา

WikiPedia: โรคจิตระยะสั้น http://www.emedicine.com/med/topic3479.htm http://online.liebertpub.com/doi/full/10.1089/cap.... http://www.unboundmedicine.com/harrietlane/ub/cita... http://www.webmd.com/schizophrenia/guide/mental-he... //pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12773270 //pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25325534 //www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4340805 http://apps.who.int/classifications/icd10/browse/2... //doi.org/10.1007%2Fs11920-003-0040-2 //doi.org/10.1037%2F14646-000