พันธุวิศวกรรม หรือ
วิศวกรรมพันธุศาสตร์ (
อังกฤษ: Genetic engineering), หรือที่เรียกว่า "การดัดแปลงพันธุกรรม" (
อังกฤษ: genetic modification) คือการยักย้ายถ่ายเทโดยตรงของจีโนมของสิ่งมีชีวิตโดยใช้
เทคโนโลยีชีวภาพ. ดีเอ็นเอใหม่อาจถูกแทรกอยู่ในจีโนมของเจ้าภาพโดยตอนแรกต้องแยกและคัดลอกสารพันธุกรรมที่น่าสนใจโดยใช้วิธีการโคลนิงโมเลกุลเพื่อสร้างลำดับดีเอ็นเอขึ้นมาอันหนึ่ง, หรือโดยการสังเคราะห์ดีเอ็นเอ, จากนั้นก็แทรกโครงสร้างนี้เข้าไปในสิ่งมีชีวิตของเจ้าภาพ. หลายยีนอาจถูกลบออกหรือ "เคาะออกมา" (
อังกฤษ: knockout) โดยใช้
nuclease. การกำหนดเป้าหมายยีน (
อังกฤษ: Gene targeting) เป็นเทคนิคที่แตกต่างอันหนึ่งที่ใช้วิธีการรวมตัวแบบคล้ายคลึง (
อังกฤษ: homologous recombination) เพื่อเปลี่ยนแปลงยีนภายใน, และสามารถนำมาใช้ในการลบยีน, รื้อถอน exons, เพิ่มยีน, หรือการใส่การกลายพันธุ์แบบจุด (
อังกฤษ: point mutation).สิ่งมีชีวิตที่ถูกสร้างขึ้นผ่านทางพันธุวิศวกรรมจะถือว่าเป็นสิ่งมีชีวิตดัดแปลงพันธุกรรม (จีเอ็มโอ). GMOs แรกเป็นเชื้อแบคทีเรียในปี 1973 และหนูจีเอ็มถูกสร้างขึ้นในปี 1974. แบคทีเรียที่ผลิตโดยอินซูลินอยู่ในการพาณิชย์ในปี 1982 และอาหารดัดแปลงพันธุกรรมได้มีการจำหน่ายตั้งแต่ปี 1994. Glofish, จีเอ็มโอแรกที่ออกแบบมาเป็นสัตว์เลี้ยง, ออกจำหน่ายครั้งแรกในประเทศสหรัฐอเมริกาในเดือนธันวาคมปี 2003
[1].เทคนิคพันธุวิศวกรรมมีการนำไปใช้ในหลายสาขารวมถึงการวิจัย, การเกษตร, อุตสาหกรรมเทคโนโลยีชีวภาพ, และการแพทย์. เอนไซม์ที่ใช้ในน้ำยาซักผ้าและยารักษาโรคเช่นอินซูลินและฮอร์โมนการเจริญเติบโตของมนุษย์มีการผลิตในขณะนี้ในเซลล์ GM, สายการทดลองเซลล์จีเอ็มและสัตว์จีเอ็มเช่นหนูหรือ zebrafish กำลังถูกใช้เพื่อการวิจัย, และพืชดัดแปลงพันธุกรรมได้อยู่ในการพาณิชย์.ปรับเปลี่ยนสิ่งมีชีวิตที่เฉพาะเจาะจงสำหรับวัตถุประสงค์เพื่อเปลี่ยนแปลงลักษณะของมัน.