งานศึกษาในระดับสูงเกี่ยวกับความจำโดยปริยายพึ่งเกิดขึ้นภายใน 2-3 ทศวรรษที่ผ่านมางานวิจัยเป็นจำนวนมากได้พุ่งความสนใจไปที่ปรากฏการณ์/ผลของความจำโดยปริยายที่เรียกว่า priming (การเตรียมการรับรู้)[2] งานวิจัยหลายงานยืนยันถึงความมีอยู่ของระบบความจำต่างหากซึ่งก็คือความจำโดยปริยายในการทดลองหนึ่ง ผู้ร่วมการทดลองฟังเพลงหลายเพลงแล้วตัดสินใจว่าคุ้นเคยกับเพลง ๆ หนึ่งหรือไม่ผู้ร่วมการทดลองครึ่งหนึ่งฟังเพลงพื้นบ้านอเมริกันและอีกครึ่งหนึ่งฟังเพลงที่แต่งโดยใช้ทำนองของเพลงที่กลุ่มแรกได้ยินแต่ใช้เนื้อร้องที่แต่งใหม่ผลแสดงว่า ผู้ร่วมการทดลองกลุ่มแรกมีโอกาสสูงกว่าที่จะรู้สึกว่าเพลงเหล่านั้นเป็นเพลงที่คุ้นเคยทั้ง ๆ ที่ในกลุ่มทั้งสอง ทำนองเพลงต่างเหมือนกัน[6] งานวิจัยนี้แสดงว่า เราทำการเชื่อมต่อกันระหว่างความจำต่าง ๆ โดยปริยาย (คือไม่ใช่เป็นสิ่งที่ทำใต้อำนาจจิตใจ)และงานวิจัยเป็นจำนวนมากพุ่งความสนใจไปที่ ความจำเชิงสัมพันธ์ (associative memory) ซึ่งเป็นความจำที่เชื่อมสิ่งสองสิ่งเข้าด้วยกันส่วนงานวิจัยนี้แสดงว่า เราทำความเชื่อมโยง (โดยปริยาย) ที่มีกำลังระหว่างทำนองเพลงกับเนื้อร้องที่ไม่สามารถแยกออกจากกันได้ในภายหลัง

งานวิจัยปัจจุบัน

นักจิตวิทยาชาวอเมริกันแดเนียล สแค็กเตอร์ ได้กล่าวไว้ว่า

สิ่งที่ค้นพบในงานวิจัยต่าง ๆ เป็นปรากฏการณ์จำนวนมากมายจนกระทั่งว่ายังไม่มีทฤษฎีใดเดี่ยว ๆ ที่สามารถอธิบายสังเกตการณ์เหล่านั้นได้ทั้งหมด แต่ต้องมีทฤษฎี 2 ทฤษฎีที่ใช้อธิบายข้อมูลในส่วนต่าง ๆ กัน

มีแนวทางสองแนวในการศึกษาความจำโดยปริยายแนวทางแรกคือการกำหนดลักษณะของความจำชัดแจ้ง (คืออะไรที่ไม่ใช่หน้าที่ของความจำชัดแจ้งก็ต้องเป็นหน้าที่ของความจำโดยปริยาย)ถ้าคนที่มีความจำปกติสามารถผ่านการทดสอบเช่น จำรายการศัพท์ได้คนนั้นกำลังระลึกถึงความจำนั้นใต้อำนาจจิตใจแนวทางที่สองไม่ได้ขึ้นอยู่กับการตอบสนองทั้งที่อยู่ใต้อำนาจจิตใจและที่อยู่นอกอำนาจจิตใจแต่ขึ้นอยู่กับตัวแปรอิสระหลายอย่างซึ่งมีผลต่อการตอบสนองของความจำโดยปริยายและความจำชัดแจ้ง[7]