พัฒนาการ

ในปัจจุบัน มีข้อมูลน้อยมากในเรื่องความพิถีพิถันในเด็กเล็ก ๆ เพราะว่า แบบทดสอบที่มีไม่เหมาะกับเด็กแต่ว่า ก็น่าจะมีความต่าง ๆ ระหว่างบุคคลของปัจจัยนี้ตั้งแต่อายุน้อย ๆยกตัวอย่างเช่น เรารู้ว่า เด็กสามารถมีโรคสมาธิสั้น (Attention deficit hyperactivity disorder) ซึ่งกำหนดโดยบางส่วนด้วยการมีปัญหาเกี่ยวกับสมาธิ การจัดระเบียบ และความอดทนซึ่งเป็นลักษณะที่สัมพันธ์กับความพิถีพิถัน[ต้องการอ้างอิง]การศึกษาตามยาว (longitudinal) และตามขวาง (cross-sectional) แสดงว่า ระดับความพิถีพิถันในเด็กวัยรุ่นค่อนข้างต่ำ แต่จะเพิ่มในช่วงอายุ 18-30 ปีงานวิจัยยังแสดงด้วยว่า ความพิถีพิถันโดยทั่วไปจะเพิ่มขึ้นตามอายุในระหว่าง 21-60 แม้ว่าอัตราการเพิ่มจะลดลงบ้างความแตกต่างระหว่างบุคคลดำรงอยู่ได้อย่างคงยืน ซึ่งหมายความว่า ผู้ใหญ่อายุ 30 ที่ระมัดระวัง เรียบร้อย และละเอียดลออก็จะเป็นคนเช่นกันเมื่ออายุถึง 80 ปี[11]

ในชีวิตประจำวัน

คนพิถีพิถันสูงมักจะมีระเบียบมากกว่าและมีของเรี่ยราดในบ้านและในสำนักงานน้อยกว่ายกตัวอย่างเช่น หนังสือมักจะวางเรียงลำดับอักษร หรือจัดเป็นหัวข้อ แทนที่จะวางไว้ทั่วห้องเสื้อผ้าก็จะพับและจัดใส่ลิ้นชักหรือตู้แทนที่จะวางไว้ที่พื้นการมีสมุดจดบันทึกตารางเวลา หรือรายการสิ่งที่จะทำ เป็นเครื่องหมายของความพิถีพิถันและบ้านมักจะมีไฟสว่างกว่าบ้านของคนที่ไม่มีความพิถีพิถัน[16]

งานปี 2009 จัดหมวดหมู่พฤติกรรม 10 อย่างที่สัมพันธ์กับความพิถีพิถัน ในรายการที่จะแสดงต่อไป โดยเลขท้ายสุดเป็นค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ (correlation coefficient)และเลขลบหมายถึงพฤติกรรมที่คนพิถีพิถันมีโอกาสแสดงน้อย[17]

ประสิทธิภาพในการเรียนและการทำงาน

ความพิถีพิถันมีความสัมพันธ์เป็นพิเศษกับความสำเร็จผลทางการศึกษาในนักเรียนนักศึกษา และกับประสิทธิภาพการทำงานของทั้งผู้จัดการและลูกน้อง[18]ความพิถีพิถันน้อยสัมพันธ์อย่างมีกำลังกับการผัดวันประกันพรุ่ง[19]แต่ก็มีงานศึกษาเป็นจำนวนพอสมควรที่แสดงว่า ความพิถีพิถันมีสหสัมพันธ์เชิงบวกเล็กน้อยกับประสิทธิภาพในการทำงาน[20]และจริง ๆ แล้ว หลังจากที่รวมเชาวน์ปัญญาเข้าแล้ว ปัจจัย 4 อย่างอื่น ๆ ของลักษณะบุคลิกภาพใหญ่ 5 อย่าง ไม่ช่วยในการพยากรณ์ความสำเร็จในอาชีพ[21]:169

ลูกจ้างที่พิถีพิถันมักจะไว้วางใจได้มากกว่า กระตือรือร้นมากกว่า และขยันกว่าละมีอัตราการขาดงานและพฤติกรรมที่ไม่อำนวย เช่น ขโมยของหรือทะเลาะกับลูกจ้างอื่น ๆ น้อยกว่า[22]นอกจากนั้นแล้ว ความพิถีพิถันยังเป็นลักษณะบุคลิกภาพอย่างเดียวที่มีสหสัมพันธ์กับประสิทธิภาพการทำงานในทุกระดับทุกอาชีพถึงกระนั้น ความยินยอมเห็นใจ (agreeableness) และความเสถียรทางอารมณ์อาจจะสำคัญ โดยเฉพาะในงานที่ต้องติดต่อกับผู้อื่นมาก[23]แต่ว่า ในบรรดาผู้จัดการหรือผู้นำประเภทต่าง ๆ ผู้บริหารสูงสุดจะทำตามกฎน้อยที่สุด ซึ่งเป็นลักษณะอย่างหนึ่งของความพิถีพิถัน[24]และความพิถีพิถันก็ไม่ใช่ว่าจะมีผลให้มีประสิทธิภาพการทำงานดีทั้งหมด บางครั้งนัยตรงกันข้ามก็กลับเป็นจริง[25]

ความรู้สึกอยู่เป็นสุข

โดยทั่วไปแล้ว ความพิถีพิถันสัมพันธ์กับความรู้สึกอยู่ดีเป็นสุขในเชิงบวก โดยเฉพาะเกี่ยวกับความพอใจในชีวิต ดังนั้น คนที่พิถีพิถันมักจะมีความสุขในชีวิตมากกว่าคนที่ไม่พิถีพิถัน[26]แม้ว่าความพิถีพิถันจะมองโดยทั่วไปว่าเป็นลักษณะที่ดี แต่ว่างานวิจัยหนึ่งแสดงนัยว่า ในบางสถานการณ์ อาจจะมีโทษต่อความรู้สึกอยู่ดีมีสุขคือในงานศึกษาตามรุ่นตามแผนที่ติดตามคน 9,570 ตลอด 4 ปี คนที่พิถีพิถันมีทุกข์มากกว่าสองเท่าถ้าตกงาน[27]ซึ่งผู้เขียนเสนอว่า อาจจะเป็นเพราะคนพิถีพิถันอธิบายเหตุว่าทำไมถึงตกงานต่างจากคนอื่น หรือว่า ประสบกับปฏิกิริยาความรู้สึกที่แรงกว่าเมื่อประสบความล้มเหลวนี่เป็นผลงานวิจัยที่เข้ากับมุมมองว่า ไม่มีลักษณะบุคลิกภาพใดที่เป็นบวกหรือลบโดยส่วนเดียว แต่ว่า จะให้ผลบวกหรือลบขึ้นอยู่กับสถานการณ์ จุดมุ่งหมายร่วมอื่น ๆ และแรงดลใจ[28]

ผลลบในชีวิต

ความพิถีพิถันน้อยสัมพันธ์กับพฤติกรรมต่อต้านสังคมและอาชญากรรม[5]และกับการตกงาน การเป็นคนจรจัด และการติดคุก[22]ความพิถีพิถันน้อยบวกกับความยินยอมเห็นใจ (agreeableness) น้อย รวมกันสัมพันธ์กับการใช้สารเสพติด[29]คนที่พิถีพิถันน้อยเก็บเงินได้ยากและมีพฤติกรรมขอยืมเงินที่แตกต่างจากคนที่พิถีพิถัน ความพิถีพิถันสูงสัมพันธ์กับการวางแผนที่ระมัดระวังกว่าในการออกไปซื้อของ โดยซื้อของที่ไม่ได้จำเป็นตามอารมณ์ชั่ววูบน้อยกว่า[22]แต่ความพิถีพิถันมีสหสัมพันธ์เชิงบวกกับอาชญากรรมคอปกขาว (white collar crime คืออาชญากรรมที่ทำโดยคนทำงานชั้นกลางหรือสูงกว่านั้นที่ใช้อำนาจหน้าที่ของตนทำทุจริต)[30]

สุขภาพและอายุขัย

ตามงานวิจัยที่ทำมานานกว่า 80 ปีที่เริ่มในปี 1921 ในเด็กวัยรุ่นชาวแคลิฟอร์เนียที่มีพรสวรรค์ 1,500 คน "ตัวพยากรณ์ความยืนยาวของชีวิตที่แม่นยำที่สุดก็คือความพิถีพิถัน"[31]พฤติกรรมจำเพาะที่สัมพันธ์กับความพิถีพิถันน้อย อาจจะอธิบายอิทธิพลของมันต่อความยืนยาวของชีวิตคือ มีพฤติกรรม 9 อย่างที่เป็นเหตุแนวหน้าของความตาย ซึ่งก็คือ การดื่มเหล้า การรับประทานผิดปกติ (รวมทั้งโรคอ้วน) การใช้สารเสพติด การไม่ออกกำลังกาย พฤติกรรมทางเพศที่เสี่ยง การขับรถเสี่ยง การใช้ยาสูบ การฆ่าตัวตาย และความรุนแรง เป็นพฤติกรรมล้วนพยากรณ์ได้โดยการมีความพิถีพิถันน้อยแต่ว่า พฤติกรรมทางสุขภาพสัมพันธ์กับการทำตามกฎธรรมเนียมอย่างมีกำลัง มากกว่ากับการควบคุมอารมณ์ชั่ววูบซึ่งเป็น aspect ของความพิถีพิถันดังที่ปรากฏ พฤติกรรมปกติทางสังคมจะมีอิทธิพลต่อพฤติกรรมเกี่ยวกับสุขภาพ เช่น การทานอาหารที่ดีและการออกกำลังกาย การไม่สูบบุหรี่ และการดื่มเหล้าแต่พอประมาณ และคนที่พิถีพิถันทำตามพฤติกรรมเหล่านี้ได้ดีที่สุด[22]นอกจากนั้นแล้ว ความพิถีพิถันยังสัมพันธ์กับพฤติกรรมเกี่ยวกับสุขภาพเช่นการไปหาหมอเป็นประจำ การเช็คเครื่องจับควันไฟ และการทานยาตามที่หมอสั่ง ซึ่งพฤติกรรมเหล่านี้อาจจะรักษาสุขภาพและป้องกันโรคได้ดีกว่า[22]

ความสัมพันธ์กับคู่

คุณภาพของความสัมพันธ์ระหว่างคู่ขึ้นอยู่กับความพิถีพิถันของคู่ และพวกที่พิถีพิถันมากกว่ามีโอกาสน้อยกว่าที่จะหย่าเพราะความพิถีพิถันสัมพันธ์กับอัตราที่ต่ำกว่าของพฤติกรรมที่สัมพันธ์กับการหย่า เช่น การมีชู้ การทารุณคู่ และการดื่มเหล้าพฤติกรรมที่พิถีพิถันอาจจะมีอิทธิพลโดยตรงต่อคุณภาพความสัมพันธ์ เพราะคนที่พิถีพิถันน้อยจะรับผิดชอบน้อยกว่า ตอบสนองต่อความต้องการของคู่น้อยกว่า วางโตมากกว่า และมีโอกาสมากกว่าที่จะพูดจาอย่างทำให้ขุ่นเคืองโดยนัยตรงกันข้าม คนที่พิถีพิถันรับมือกับการทะเลาะขัดกันได้ดีกว่า และทำให้เกิดการขัดแย้งไม่ตกลงกันน้อยกว่า ซึ่งอาจเป็นเพราะว่าตัวเองมีข้อตำหนิน้อยเพราะมีพฤติกรรมที่ควบคุมได้ดีและมีความรับผิดชอบ[22]

ความเจริญพันธุ์

หญิงที่พิถีพิถันสูงปรากฏว่ามีความเจริญพันธุ์ (Fertility) ลดลง[32]

การทำตามกฎระเบียบ

ความพิถีพิถัน (และลักษณะย่อย ๆ ของมันทั้งหมด) มีสหสัมพันธ์ในระดับสำคัญกับการทำตามกฎระเบียบ คือ conformity (+0.33, p < 0.01)[33]

ความฉลาด

งานวิจัยกับนักศึกษามหาวิทยาลัยปี 2004 พบว่า ความพิถีพิถันมีสหสัมพันธ์เชิงลบกับเชาวน์ปัญญาอย่างสำคัญ และมีสหสัมพันธ์เชิงลบกับการคิดเหตุผลทางนามธรรม (−0.26) และการคิดเหตุผลที่ใช้คำ (verbal reasoning, −0.23) อย่างสำคัญ[34]แต่ว่า งานศึกษาขนาดใหญ่ปี 2006 ที่มีตัวอย่างหลากหลายไม่พบความสัมพันธ์เช่นนั้น คือ พบผลว่าง[35]และความสัมพันธ์เชิงลบที่พบในตัวอย่างเฉพาะเช่นในนักศึกษามหาวิทยาลัย อาจจะมีเหตุจากนักศึกษาที่มีเชาวน์ปัญญาที่ต่ำกว่า ซึ่งความจริงจะลดโอกาสที่จะได้รับเข้ามหาวิทยาลัย แต่มีความพิถีพิถันสูงทำให้ขยันเรียน แล้วจึงได้เกรดที่ดีกว่าซึ่งไม่ใช่มาจากเหตุเชาวน์ปัญญา[36]

ส่วนงานศึกษาใหญ่ปี 2006 พบว่า เชาวน์ปัญญาเฉพาะหน้า (fluid intelligence เป็นสมรรถภาพในการคิดอย่างมีเหตุผลเพื่อแก้ปัญหาในสถานการณ์ใหม่ ๆ) มีสหสัมพันธ์เชิงลบอย่างสำคัญกับความมีระเบียบ (−0.15) ความมีวินัย (−0.08) และความรอบคอบ (−0.09) ซึ่งล้วนแต่เป็นปัจจัยย่อยของความพิถีพิถัน (โดยทั้งหมดมี p < 0.001)[37]

ทัศนคติทางการเมืองและการเชื่อฟังเจ้าหน้าที่

ความพิถีพิถันมีความสัมพันธ์เชิงบวกแต่อ่อนกับทัศนคติทางการเมืองแบบอนุรักษนิยม[38]และมีสหสัมพันธ์เชิงบวกอย่างสำคัญกับลัทธิอำนาจนิยมแบบขวาจัดแต่แม้ว่า อำนาจนิยมแบบขวาจะเป็นตัวพยากรณ์ที่ดีที่สุดอย่างหนึ่งของความเดียดฉันท์ (prejudice) แต่ว่า งานวิเคราะห์อภิมานขนาดใหญ่พบว่า ตัวความพิถีพิถันเองกลับไม่มีสหสัมพันธ์กับวามเดียดฉันท์แบบทั่วไป[39][40]

ความพิถีพิถันมีสหสัมพันธ์เชิงบวกกับการสนับสนุนให้มีการลงโทษประหารชีวิต[41]และการขัดขืนการถูกควบคุมมีสหสัมพันธ์เชิงลบอย่างสำคัญกับความพิถีพิถัน[42]

ในการทดลองแบบของมิลแกรมที่ทำในปี 2014 ความพิถีพิถันกับความยินยอมเห็นใจ (agreeableness) สัมพันธ์กับความยินยอมที่จะปล่อยการช็อกไฟฟ้าในระดับสูงต่อเหยื่ออีกคนหนึ่ง[43]

ความพิถีพิถันสัมพันธ์กับการทำตามกฎ การเชื่อฟัง และความซื่อสัตย์แบบทั่วไป[44]ความพิถีพิถันยังมีสหสัมพันธ์กับมูลฐานทางศีลธรรม (ดังที่พบใน Moral Foundations Theory) เกี่ยวกับความอนุรักษนิยม คือ "ความจงรักภักดีกับคนพวกเดียวกัน (Ingroup-Loyalty)" (.25) "ความเคารพเจ้าหน้าที่หรือผู้ใหญ่ (Authority-Respect)" (.29), "ความบริสุทธิ์-ความศักดิ์สิทธิ์ (Purity-Sanctity)" (.27)[45]

ความคิดสร้างสรรค์

ปัจจัยย่อยของความพิถีพิถันเกี่ยวกับความไว้วางใจได้ (คือ ความมีระเบียบ การทำตามหน้าที่ และความรอบคอบ) มีสหสัมพันธ์เชิงลบกับความคิดสร้างสรรค์ ในขณะที่ปัจจัยย่อยเกี่ยวกับความุ่งมั่นให้เกิดผลสำเร็จมีสหสัมพันธ์เชิงบวก[46]ส่วนอีกงานแสดงว่า คนที่มีคะแนนสูงในเรื่องปัจจัยย่อยของความพิถีพิถันเกี่ยวกับความเป็นระเบียบมีพฤติกรรมที่สร้างสรรค์น้อยกว่า[47]และความพิถีพิถันของกลุ่มมีผลลบต่อประสิทธิภาพของกลุ่มในงานสร้างสรรค์[48]คือ กลุ่มที่มีแต่บุคคลที่พิถีพิถันประสบความลำบากในการแก้ปัญหาที่มีคำตอบไม่แน่นอน[49]

การปรับตัวได้

งานศึกษาปี 2006 พบว่า คนที่ไม่พิถีพิถันตัดสินใจได้ดีกว่าในงาน เมื่อมีความเปลี่ยนแปลงที่ไม่ได้คาดหวังโดยเฉพาะก็คือ ปัจจัยย่อยของความพิถีพิถันคือความเป็นระเบียบ การทำตามหน้าที่ และความรอบคอบมีสหสัมพันธ์เชิงลบกับคุณภาพการตัดสินใจ แต่ว่า ปัจจัยย่อยคือความสามารถ ความมุ่งมั่นต่อความสำเร็จ และความมีวินัย ไม่มี[50]

ความเคร่งศาสนา

ในบรรดาปัจจัย 5 อย่าง ความเคร่งศาสนาโดยทั่วไปสัมพันธ์โดยหลักกับความยินยอมเห็นใจ (Agreeableness) และความพิถีพิถัน[51]