คำนำหน้าชื่อ ของ ชื่อบุคคลพม่า

คำนำหน้าชื่อเป็นส่วนเสริมของชื่อตัว และอาจใช้เป็นรูปแบบปกติในการกล่าวถึงทั้งในการเขียนและการสนทนา โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับชื่อที่มีเพียง 1 หรือ 2 พยางค์ การใช้คำนำหน้าชื่อพบได้แพร่หลายในทุกวัฒนธรรมของภูมิภาคพม่า แม้บางชาติพันธุ์จะมีการใช้คำนำหน้าชื่อพิเศษเป็นการเฉพาะ (เช่น ยศ บรรดาศักดิ์) คำเหล่านั้นก็ได้รับการยอมรับและนำมาปรับใช้ในหมู่ชาติพันธุ์อื่นมากกว่าจะแปลความหมายมาใช้โดยตรง

ยกตัวอย่างเช่น บิดามารดาของอองซานเป็นที่รู้จักกันทั่วไปในชื่อ "อู้พา" และ "ดอซู" ซึ่งอาจแปลได้ว่า "นายพา (ลุงพา)" และ "นางซู (ป้าซู)" แต่การแปลเช่นนั้นมักใช้ในลักษณะที่ไม่เป็นทางการ

ตารางเบื้องล่างนี้เป็นส่วนหนึ่งของคำนำหน้าชื่อที่พบได้ทั่วไป

คำนำหน้าชื่อ
(ทับศัพท์อักษรโรมัน)		ทับศัพท์อักษรไทยอักษรพม่าคำแปลการใช้งาน
Ashinอะชีนအရှင် หรือ အသျှင်เจ้านาย, นายท่าน, แม่นาย, เจ้ากูพระภิกษุสงฆ์ ขุนนาง และผู้หญิงชั้นผู้ดี (พบได้ยากมาก)
Binnya, Banyaบะญ่าဗညား หรือ ဗညာพญา, พระยาเจ้านายเชื้อพระวงศ์หรือขุนนาง มักใช้กับชาวมอญ เช่น บะญ่านแหว่ "พระยาน้อย" (พระนามเดิมของพระเจ้าราชาธิราชแห่งหงสาวดี), มาจากคำภาษามอญ เปอะเญีย (ဗညာ /pəɲɛ̀a/ ถอดรูปอักษรไทยคือ พญา)[4]
Bo, Bogyokeโบ, โบโชะဗိုလ်/ဗိုလ်ချုပ်แม่ทัพ/ขุนพล/นายพล/ผู้นำนายทหาร เช่น โบโชะอองซาน
Dawดอဒေါ်ป้า, น้า, นางสตรีผู้อาวุโสด้วยอายุหรือฐานะ เช่น ดออองซานซูจี
Duwaดู้ว่าဒူးဝါးผู้นำผู้นำชาวกะชีน
Gyiจี้ကြီးยิ่งใหญ่ใช้เป็นคำต่อท้ายเพื่อแสดงความเคารพ เช่น คีนจี้ปยอ
Khunคูนခွန်นายชาวไทใหญ่ (ซึ่งมีบรรพบุรุษเป็นชาวเชียงตุง เช่น คูนทู่นอู้) และชาวปะโอ
Koโกကိုพี่ชายบุรุษผู้มีอายุใกล้เคียงกัน เช่น โกเมียะเอ้
Maมะမน้องสาว/นางสาวสตรีวัยสาวหรือผู้มีอายุใกล้เคียงกัน
Mahnม่านမန်းนายบุรุษชาวกะเหรี่ยง เช่น ม่านวี่น-มอง
Mai, Meแมမယ်สตรีวัยสาวระดับเดียวกับคำว่า มะ แต่พบการใช้น้อยมาก
Maung (คำย่อ: Mg)มอง (หม่อง)မောင်น้องชายวัยเด็กบางครั้งใช้เป็นส่วนหนึ่งของชื่อตัวด้วย
Miมิမိนางสาวสตรีวัยรุ่นบางส่วน มักจะใช้เป็นชื่อเล่น เช่น มิซเว (นักร้องและนักแสดงชาวพม่า)
Miมิမိนางสาวสตรีชาวมอญ
Minมี่นမင်းกษัตริย์ใช้เป็นคำต่อท้ายพระนาม เช่น มี่นโด้นมี่น (พระเจ้ามินดง)
Minhมี่นမင်းเด็กชายชาวมอญ ใช้ในระดับเดียวกับคำว่า มอง มาจากคำภาษามอญ มัง မာံ (/mèm/)[4]
Naiไนง์နိုင်นายบุรุษชาวมอญ ใช้ในระดับเดียวกับคำว่า อู้ (เช่น ไนง์ชเวจีน) มาจากคำภาษามอญ นาย နဲာ (/nài/)[4]
Nangน่านနန်းนาง, นางสาวสตรีชาวไทใหญ่ชั้นผู้ดี มาจากคำภาษาไทใหญ่ นาง ၼၢင်း (/naaŋ/)[5][6]
Nawนอနော်คุณผู้หญิง, นางสาวสตรีชาวกะเหรี่ยง โดยเฉพาะชาวปกาเกอะญอ (กะเหรี่ยงสกอ)
Nantหนั่นနမ့်คุณผู้หญิง, นางสาวสตรีชาวกะเหรี่ยง (โดยเฉพาะชาวกะเหรี่ยงโปว์ตะวันตก)
Nanน่านနန်းคุณผู้หญิง, นางสาวสตรีชาวกะเหรี่ยง (โดยเฉพาะชาวกะเหรี่ยงโปว์ตะวันออก) เช่น น่านคีนทเว่มหยิ่น (มุขมนตรีแห่งรัฐกะเหรี่ยง)
Nanน่านနန်းนาง, นางสาวสตรีชาวไทใหญ่
Ngaงะငไอ้ใช้เป็นคำนำหน้าชื่อบุรุษ ปัจจุบันมีความหมายในทางไม่ดี
Saiไซ่ง์စိုင်းชายบุรุษชาวไทใหญ่ (เช่น ไซ่ง์ที่ไซง์) มาจากคำภาษาไทใหญ่ จาย ၸၢႆး (/tsaaj/[5]
Salaiซะไล่ง์ဆလိုင်းบุรุษชาวชีน
Saoซะစဝ်เจ้าเจ้านายเชื้อพระวงศ์ชาวไทใหญ่ (เช่น ซะซานทู่น) มาจากคำภาษาไทใหญ่ เจ้า ၸဝ်ႈ (/tsaw/)[5]
Sawซอစောเจ้าเจ้านายเชื้อพระวงศ์ชาวไทใหญ่ (แปลงรูปคำ เจ้า จากภาษาไทใหญ่ตามอักขรวิธีพม่า) เช่น ซอมูนละ
Sawซอစောนายบุรุษชาวกะเหรี่ยง (โดยเฉพาะกะเหรี่ยงสกอและกะเหรี่ยงโปว์ตะวันออก) เช่น ซอโบเมียะ, ซอหละตุน (อดีตมุขมนตรีแห่งรัฐกะเหรี่ยง)
Saซะစนายบุรุษชาวกะเหรี่ยง (โดยเฉพาะกะเหรี่ยงโปว์ตะวันตก)
Saopha, Sawbwaซอ-บว่าစော်ဘွားเจ้าฟ้าเป็นการออกเสียงตามสำเนียงภาษาพม่าของคำภาษาไทใหญ่ เจ้าฟ้า (ၸဝ်ႈၽႃႉ /tsaw.pʰaa/) มักใช้เป็นคำต่อท้ายพระนามของเจ้าฟ้าไทใหญ่ (กษัตริย์แห่งนครรัฐต่าง ๆ ของชาวไทใหญ่) เช่น ญองชเวซอ-บว่าซะชเวไตง์[5]
Sayaซะยาဆရာครูบุรุษผู้อาวุโสด้วยฐานะหรืออายุ เช่น ซะยาทิน
Sayadawซะยาดอဆရာတော်ราชครูพระภิกษุสงฆ์ผู้อาวุโส (เช่น ซะยาดออู้ปัณฑิตะ)
Sayamaซะยามะဆရာမแม่ครูสตรีผู้อาวุโสด้วยฐานะหรืออายุ
Shinชีน (เชง)ရှင် หรือ သျှင်เจ้านายคำโบราณ ใช้เรียกพระภิกษุสงฆ์, ขุนนางหรือชนชั้นผู้ดีทั้งชายและหญิง เช่น ชีนอะระฮาน, ชีนแยทุ (หนึ่งในพระนามเดิมของพระเจ้าบุเรงนอง)
Thameinตะเมนသမိန်เจ้านายแปลงมาจากคำภาษามอญ สมิง သၟီ (/hmoiŋ/) ใช้สำหรับเชื้อพระวงศ์ชาวมอญ เช่น ตะเมนทอ, ตะเมนมะรู่
Tekkathoแตะกะโตတက္ကသိုလ်ผู้รอบรู้มาจากชื่อเมืองตักศิลา มีความหมายเชิงเปรียบเทียบว่าผู้รอบรู้ ใช้เรียกนักประพันธ์ในสมัยก่อน เช่น แตะกะโตโพ่นไนง์
Thakinตะคีนသခင်เจ้านายสมาชิกสมาคมเราชาวพม่า ซึ่งเรียกตัวเองว่า "กลุ่มตะคีน" เช่น ตะคีนโกดอไม่ง์, ตะคีนนุ
Theippanเตะปานသိပ္ပံศิลปะมาจากภาษาบาลี สิปฺปํ ใช้เรียกนักประพันธ์ในสมัยก่อน เช่น เตะปานมองวะ
Uอู้ဦးลุง/อา/นายบุรุษวัยกลางคน บุรุษผู้อยู่ในตำแหน่งอาวุโส และพระภิกษุสงฆ์ เช่น อู้ตั่น, ซะยาดออู้อุตตมะ