นักวิชาการได้จัดประเพณีทางปรัชญาของฮินดูจำนวนมากไว้ในช่วงยุคกลางของพราหมณ์-สันสกฤต ซึ่งมีสำนัก ( darshanas ) ปรัชญาฝ่ายมาตรฐานหกสำนัก ( อาสติกะ ) เรียกว่า"ปรัชญาหกสำนัก" (ṣaḍ-darśana) ซึ่งทั้งหมดยอมรับการอธิบายความในพระเวท . [4] [5] [6]

• สำนักสางขยะ เป็นสำนักเหตุผลนิยมที่มีลักษณะเป็นทวินิยมและอเทวนิยม [7] [8]
• สำนักโยคะ เป็นสำนักปรัชญาที่คล้ายกับสางขยะ แต่ยอมรับแนวคิดของเทวนิยม [9]
• สำนักนยายะ เป็นสำนักสัจนิยมที่เน้นการวิเคราะห์และตรรกวิทยา [10] [11]
• สำนักไวเศษิกะ เป็นสำนักธรรมชาตินิยมที่มีรูปแบบเป็นปรมาณูนิยมและมีความเกี่ยวข้องกับสำนักนยายะ [12] [13]
• สำนักปูรวะ มิมางสา (หรือเรียกอีกอย่างว่า มิมางสา) เป็นสำนักสอนพิธีกรรมที่เน้นภาษาและการตีความในพระเวท [14] [15]
• สำนักเวทานตะ (เรียกอีกอย่างว่าอุตตระ มิมางสา) เป็นประเพณีของอุปนิษัท โดยมีสำนักย่อยหลายแห่งตั้งแต่ลัทธิทวินิยมไปจนถึงลัทธิอทวินิยม [16] [17]

สำนักเหล่านี้มักจะรวมกันเป็นสามกลุ่มด้วยเหตุผลทางประวัติศาสตร์และแนวคิด ได้แก่ นยายะ - ไวเศษิกะ, สางขยะ - โยคะ และมีมางสา - เวทานตะ สำนักเวทานตะแบ่งออกเป็นสำนักย่อยอีก 6 แห่ง ได้แก่ Advaita ( monism / อทวินิยม ) รวมถึงแนวคิดของ Ajativada, Visishtadvaita (monism of the qualification ), Dvaita ( ทวินิยม ), Dvaitadvaita (ทวินิยม-อทวินิยม), Suddhadvaita และ สำนัก Achintya Bheda Abheda

นอกจากสำนักเหล่านี้แล้ว Mādhava Vidyāraṇya ยังรวมถึงปรัชญาเทวนิยมดังกล่าวข้างต้นตาม Agamas และ ตันตระ [2]

• Pasupata, สำนักของ Shaivism ก่อตั้งโดย Nakulisa
• ไศวะ สำนักสางขยะฝ่ายเทวนิยม
• โรงเรียนปริยัติธรรม สำนักแห่งปัญญา
• Raseśvara สำนัก Mercurial
• ปาณินิ Darsana สำนักไวยากรณ์ (ซึ่งอธิบายทฤษฎีของ Sphoṭa )

ระบบความคิดที่กล่าวถึงในที่นี้ไม่ใช่เพียงแค่ระบบพระเวทอย่างเดียว แต่ยังเป็นระบบหลักและยังมีสำนักพระเวทอื่น ๆ ระบบเหล่านี้ยอมรับอำนาจในพระเวท และได้รับการยกย่องว่าเป็นสำนักปรัชญาฮินดูดั้งเดิม ( อาสติกะ ); นอกจากนี้ยังมีสำนักที่ไม่ยอมรับอำนาจของพระเวท คือ ฝ่ายนอกพระเวท (นาสติกะ) เช่น พุทธศาสนา ศาสนาเชน อจิวิกะ และ จารวาก [18] [19] [20] คำศัพท์ออร์โธดอกซ์ - เฮเทอโรด็อกซ์นี้เป็นโครงสร้างของภาษาตะวันตกและไม่มีรากฐานทางวิชาการในภาษาสันสกฤต ตามที่แอนดรู นิโคลสัน มีการแปลวรรณคดีในปรัชญาอินเดียทั้งฝ่ายอาสติกะและนาสติกะซึ่งถือว่าเป็นพวก heresiological (นอกรีต) ในศตวรรษที่ 20 แต่ส่วนมากมักจะค่อนข้างจะไม่ซับซ้อนและมีข้อบกพร่อง

• จารวากเป็นสำนักความคิดที่เป็นวัตถุนิยม และ อเทวนิยม และเป็นที่น่าสังเกตว่าเป็นหลักฐานของการ เคลื่อนไหวทางวัตถุในศาสนาฮินดู [21]