เปรียบเทียบปรัชญาอินเดีย ของ ปรัชญาอินเดีย

ประเพณีของอินเดียได้อธิบายปรัชญาที่หลากหลายโดยแต่ละสำนักมีความคิดที่แตกต่างอย่างมีนัยสำคัญเช่นเดียวกับศาสนาฮินดูดั้งเดิมและสำนักปรัชญาฮินดูทั้งหกแห่ง ความแตกต่างมีตั้งแต่ความเชื่อที่ว่าบุคคลทุกคนมีจิตวิญญาณ (ตัวตน, อาตมัน) ไปจนถึงการยืนยันว่าไม่มีวิญญาณ [36] จากคุณธรรมในเชิงสัจพจน์ในชีวิตนักบวชที่มัธยัสถ์ไปจนถึงชีวิตที่เสพสุข จากความเชื่อในการเกิดใหม่ไปจนถึงการยืนยันว่าไม่มีการเกิดใหม่

ตารางเปรียบเทียบแนวคิดปรัชญาอินเดีบโบราณ
	Ājīvika	พุทธศาสนายุคแรก	จารวาก	เชน	สำนักปรัชญาดั้งเดิมฝ่ายฮินดู (Non-Śramaṇic)
กรรม	ปฏิเสธ[37]	ยืนยัน	ปฏิเสธ	ยืนยัน	ยืนยัน
สังสารวัฏ, การเกิดใหม่	ยืนยัน	ยืนยัน[38]	ปฏิเสธ[39]	ยืนยัน	บางสำนักยืนยัน บางสำนักปฏิเสธ[40]
ชีวิตนักบวช	ยีนยัน	ยืนยัน	ปฏิเสธ	ยืนยัน	ยืนยันว่าเป็น Sannyasa[41]
พิธีกรรม ภักติ	ยืนยัน	ไม่จำเป็นต้องยืนยัน[42] (บาลี: Bhatti)	ปฏิเสธ	ไม่จำเป็นต้องยืนยัน	สำนักเทวนิยมยืนยัน สำนักอื่นปฏิเสธ[43][44]
อหิงสา and มังสวิรัติ	ยืนยัน	ยืนยัน, ไม่ชัดเจนว่าเป็นเนื้อหรืออาหาร[45]		สนับสนุนการไม่ใช้ความรุนแรงอย่างสุดโต่ง, มังสวิรัติหลีกเลี่ยงการใช้ความรุนแรงกับสัตว์[46]	ยืนยันว่าเป็นคุณธรรมสูงสุด แต่ยืนยันทฤษฎีJust War , ส่งเสริมการกินมังสวิรัติ แต่เลือกที่จะออกจากฮินดู [47][48]
เจตจำนงเสรี	ปฏิเสธ[30]	ยืนยัน[49]	ยืนยัน	ยืนยัน	ยืนยัน[50]
มายา	ยืนยัน[51]	ยืนยัน (prapañca)[52]	ปฏิเสธ	ยืนยัน	ยืนยัน[53][54]
อาตมัน (วิญญาณ, ตัวตน)	ยืนยัน	ปฏิเสธ[36]	ปฏิเสธ[55]	ยืนยัน:119	ยืนยัน
พระผู้สร้างโลก	ปฏิเสธ	ปฏิเสธ	ปฏิเสธ	ปฏิเสธ	สำนักเทวนิยมยืนยัน[56] สำนักอื่นปฏิเสธ[57]
ญาณวิทยา (พรหมัน)	พุทธิปัญญา, อนุมาน, Śabda	พุทธิปัญญา, อนุมาน	พุทธิปัญญา	พุทธิปัญญา, อนุมาน, Śabda	หลากหลาย, ไวเศษิกะ (สอง) to เวทานตะ (หก):[58][59]พุทธิปัญญา (perception),การอนุมาน (inference),อุปมาน (comparison and analogy),Arthāpatti (postulation, derivation),Anupalabdi (non-perception, negative/cognitive proof),Śabda (Reliable testimony)
อำนาจในความรู้	ปฏิเสธพระเวท	ยืนยันในคัมภีร์ทางพุทธศาสนา[60] ปฏิเสธพระเวท	ปฏิเสธพระเวท	ยืนยันในไชนอาคม ปฏิเสธพระเวท	ยืนยันในพระเวทและอุปนิษัท,[note 1] ยืนยันคัมภีร์อื่น[62]
การช่วยให้พ้นบาป (Soteriology)	Samsdrasuddhi[63]	นิพพาน (สุญญตาเป็นความจริงแท้)[64]		Siddha,[65] นิพพาน	โมกษะ, นิพพาน, Kaivalya Advaita, Yoga, others: Jivanmukti [66] Dvaita, theistic: Videhamukti
อภิปรัชญา (ความจริงอันสูงสุด)		สุญญตา[67][68]		Anekāntavāda[69]	พรหมัน [70][71]