กฎหมายที่เกี่ยวข้อง ของ รัฐพิธีเปิดประชุมรัฐสภาไทย

รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยหลายฉบับได้บัญญัติเกี่ยวกับรัฐพิธีเปิดประชุมรัฐสภาไว้ใกล้เคียงกันในส่วนที่กำหนดให้พระมหากษัตริย์หรือผู้แทนเป็นองค์ประธานผู้กระทำพิธีเปิดประชุม แต่มีความแตกต่างกันอยู่ในบางประเด็น เช่น ไม่ได้ระบุว่าให้กระทำรัฐพิธีในการเปิดประชุมสมัยใด โดยเฉพาะในรัฐธรรมนูญฉบับแรก ๆ ดังจะได้สังเกตในตารางนี้

รัฐธรรมนูญ	มาตรา	ความในมาตรา	สภาชุดแรก
2475*	-	ไม่มีการบัญญัติไว้	ผู้แทนราษฎรชั่วคราว
2475	30	พระมหากษัตริย์ทรงเรียกประชุมสภาผู้แทนราษฎรตามสมัยประชุม และทรงเปิดปิดประชุม พิธีเปิดประชุม จะทรงพระกรุณาเสด็จพระราชดำเนิรมาทรงทำ หรือจะโปรดเกล้าฯ ให้รัชชทายาทที่บรรลุนีติภาวะแล้วหรือนายกรัฐมนตรีกระทำพิธีแทนพระองค์ก็ได้	สภาผู้แทนราษฎร ชุดที่ 1
2489	46	พระมหากษัตริย์ทรงเรียกประชุมพฤฒสภาและสภาผู้แทนตามสมัยประชุม ทรงเปิดและปิดประชุม พิธีเปิดประชุมจะทรงพระกรุณาเสด็จพระราชดำเนินมาทรงทำหรือจะโปรดเกล้าฯ ให้รัชชทายาทที่บรรลุนิติภาวะแล้ว หรือผู้ใดผู้หนึ่งกระทำพิธีแทนพระองค์ก็ได้	พฤฒสภา ชุดที่ 1 และสภาผู้แทนราษฎร ชุดที่ 4
2490*	54	พระมหากษัตริย์ทรงเรียกประชุมวุฒิสภาและสภาผู้แทนตามสมัยประชุม ทรงเปิดและปิดประชุม พิธีเปิดประชุมจะทรงพระกรุณาเสด็จพระราชดำเนินมาทรงทำหรือจะโปรดเกล้าฯ ให้รัชชทายาท ที่บรรลุนิติภาวะแล้วหรือผู้ใดผู้หนึ่งกระทำพิธีแทนพระองค์ก็ได้	วุฒิสภา ชุดที่ 2 และสภาผู้แทนราษฎร ชุดที่ 5
2492	114	พระมหากษัตริย์ทรงเรียกประชุมรัฐสภาทรงเปิดและปิดประชุม พระมหากษัตริย์จะเสด็จพระราชดำเนินมาทรงทำพิธีเปิดประชุมด้วยพระองค์เอง หรือจะโปรดเกล้าฯ ให้รัชชทายาทซึ่งบรรลุนิติภาวะแล้วหรือผู้ใดผู้หนึ่งมาทำพิธีแทนพระองค์ก็ได้	รัฐสภา (วุฒิสภา ชุดที่ 2 และสภาผู้แทนราษฎร ชุดที่ 5)
2495	59	พระมหากษัตริย์ทรงเรียกประชุมสภาผู้แทนราษฎรตามสมัยประชุม และทรงเปิดปิดประชุม พิธีเปิดประชุม จะทรงพระกรุณาเสด็จพระราชดำเนิรมาทรงทำ หรือจะโปรดเกล้าฯ ให้รัชชทายาทที่บรรลุนีติภาวะแล้วหรือนายกรัฐมนตรีกระทำพิธีแทนพระองค์ก็ได้ (เลื่อนเลขมาตราตาม มาตรา 5 (5))	สภาผู้แทนราษฎร ชุดที่ 7
2502*	-	ไม่มีการบัญญัติไว้	สภาร่างรัฐธรรมนูญ
2511	110	พระมหากษัตริย์ทรงเรียกประชุมรัฐสภา ทรง เปิดและปิดประชุม พระมหากษัตริย์จะเสด็จพระราชดำเนินมาทรงทำพิธีเปิด ประชุมด้วยพระองค์เอง หรือจะโปรดเกล้า ฯ ให้รัชทายาทซึ่ง บรรลุนิติภาวะแล้วหรือผู้ใดผู้หนึ่ง เป็นผู้แทนพระองค์มาทำพิธี ก็ได้	รัฐสภา (สภาผู้แทนราษฎร ชุดที่ 10 และวุฒิสภา ชุดที่ 3)
2515*	-	ไม่มีการบัญญัติไว้	สภานิติบัญญัติแห่งชาติ
2517	138	พระมหากษัตริย์ทรงเรียกประชุมรัฐสภา ทรงเปิดและปิดประชุม พระมหากษัตริย์จะเสด็จพระราชดำเนินมาทรงทำรัฐพิธีเปิดประชุม สมัยประชุมสามัญประจำปีสมัยแรกด้วยพระองค์เอง หรือโปรดเกล้า ฯ ให้รัชทายาทซึ่งบรรลุนิติภาวะแล้ว หรือผู้ใดผู้หนึ่งเป็นผู้แทนพระองค์มาทำรัฐพิธีก็ได้	รัฐสภา (สภาผู้แทนราษฎร ชุดที่ 11 และวุฒิสภา ชุดที่ 4)
2519	-	ไม่มีการบัญญัติไว้	สภาปฏิรูปการปกครองแผ่นดิน
2520*	-	ไม่มีการบัญญัติไว้	สภานิติบัญญัติแห่งชาติ
2521	117	พระมหากษัตริย์ทรงเรียกประชุมรัฐสภา ทรงเปิดและปิดประชุม พระมหากษัตริย์จะเสด็จพระราชดำเนินมาทรงทำรัฐพิธีเปิดประชุมสมัยประชุมสามัญประจำปีสมัยแรกด้วยพระองค์เอง หรือจะโปรดเกล้าฯ ให้รัชทายาทซึ่งบรรลุนิติภาวะแล้ว หรือผู้ใดผู้หนึ่ง เป็นผู้แทนพระองค์มาทำรัฐพิธีก็ได้	รัฐสภา (สภาผู้แทนราษฎร ชุดที่ 13 และวุฒิสภา ชุดที่ 5)
2534*	-	ไม่มีการบัญญัติไว้	สภานิติบัญญัติแห่งชาติ
2534	135	พระมหากษัตริย์ทรงเรียกประชุมรัฐสภา ทรงเปิดและปิดประชุม พระมหากษัตริย์จะเสด็จพระราช ดำเนินมาทรงทำรัฐพิธีเปิดประชุมสมัยประชุมสามัญประจำปีครั้งแรกตามมาตรา 133 วรรคหนึ่งด้วยพระองค์เอง หรือจะโปรดเกล้าฯ ให้พระรัชทายาทซึ่งบรรลุนิติภาวะแล้ว หรือผู้ใดผู้หนึ่งเป็นผู้แทนพระองค์มาทำรัฐพิธีก็ได้	รัฐสภา (สภาผู้แทนราษฎร ชุดที่ 17 และวุฒิสภา ชุดที่ 6
2540	161	พระมหากษัตริย์ทรงเรียกประชุมรัฐสภา ทรงเปิดและทรงปิดประชุม พระมหากษัตริย์จะเสด็จพระราชดำเนินมาทรงทำรัฐพิธีเปิดประชุมสมัยประชุมสามัญทั่วไปครั้งแรกตามมาตรา 159 วรรคหนึ่ง ด้วยพระองค์เอง หรือจะโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้พระรัชทายาทซึ่งบรรลุนิติภาวะแล้ว หรือผู้ใดผู้หนึ่งเป็นผู้แทนพระองค์ มาทำรัฐพิธีก็ได้	รัฐสภา (สภาผู้แทนราษฎร ชุดที่ 21 และวุฒิสภา ชุดที่ 8)
2549*	-	ไม่มีการบัญญัติไว้	สมัชชาแห่งชาติ
2550	128	พระมหากษัตริย์ทรงเรียกประชุมรัฐสภา ทรงเปิดและทรงปิดประชุม พระมหากษัตริย์จะเสด็จพระราชดำเนินมาทรงทำรัฐพิธีเปิดประชุมสมัยประชุม สามัญทั่วไปครั้งแรกตามมาตรา 127 วรรคหนึ่ง ด้วยพระองค์เอง หรือจะโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ให้พระรัชทายาทซึ่งบรรลุนิติภาวะแล้ว หรือผู้ใดผู้หนึ่งเป็นผู้แทนพระองค์ มาทำรัฐพิธีก็ได้	รัฐสภา (สภาผู้แทนราษฎร ชุดที่ 23 และวุฒิสภา ชุดที่ 9)
2557*	-	ไม่มีการบัญญัติไว้	สภานิติบัญญัติแห่งชาติ
2560	122	พระมหากษัตริย์ทรงเรียกประชุมรัฐสภา ทรงเปิดและทรงปิดประชุม พระมหากษัตริย์จะเสด็จพระราชดำเนินมาทรงทำรัฐพิธีเปิดประชุมสมัยประชุมสามัญประจำปีครั้งแรกด้วยพระองค์เอง หรือจะโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้พระรัชทายาทซึ่งทรงบรรลุนิติภาวะแล้ว หรือผู้ใดผู้หนึ่ง เป็นผู้แทนพระองค์มาทำรัฐพิธีก็ได้	รัฐสภา (สภาผู้แทนราษฎร ชุดที่ 25 และวุฒิสภา ชุดที่ 12)

หมายเหตุ * แทนรัฐธรรมนูญฉบับชั่วคราว จะไม่มีการบัญญัติว่าด้วยเรื่องนี้ไว้ในรัฐธรรมนูญ