ปรัชญา ของ ลัทธิขงจื๊อใหม่

ลัทธิขงจื่อใหม่เป็นปรัชญาสังคมและหลักจริยศาสตร์ที่ใช้แนวคิดทางอภิปรัชญาซึ่งหยิบยืมมาจากลัทธิเต๋า ปรัชญานั้นมีลักษณะที่เห็นอกเห็นใจและมีเหตุผลด้วยความเชื่อที่ว่าเราสามารถเข้าใจจักรวาลได้ด้วยเหตุผลของมนุษย์และขึ้นอยู่กับมนุษยชาติในการสร้างความสัมพันธ์ที่ประสานกลมกลืนกันระหว่างจักรวาลกับปัจเจกบุคคล [6]

หลักเหตุผลของลัทธิขงจื่อใหม่มีความตรงกันข้ามกับเรื่องมหัศจรรย์ของพุทธศาสนานิกายเซนที่โดดเด่นในยุคก่อนหน้านี้ จัน ต่างจากพุทธศาสนิกชนและปราชญ์ลัทธิขงจื่อใหม่เชื่อว่าความเป็นจริงมีอยู่จริงและสามารถเข้าใจได้ด้วยมนุษย์ แม้ว่าการตีความของความเป็นจริงจะแตกต่างกันเล็กน้อยอันขึ้นอยู่กับสำนักของลัทธิขงจื่อใหม่[6]

จิตวิญญาณของลัทธิขงจื่อใหม่แบบเน้นเหตุผลมีความตรงกันข้ามกับรหัสยนัยของพุทธศาสนา แต่ทว่าพุทธศาสนาเน้นย้ำถึงความเป็นสุญญตาของสรรพสิ่ง ส่วนลัทธิขงจื่อใหม่เน้นย้ำถึงความเป็นจริง พุทธศาสนาและลัทธิเต๋ามองว่าการดำรงอยู่ออกไปและกลับเข้าสู่ภาวะการไม่ดำรงอยู่ ลัทธิขงจื่อใหม่คำนึงถึงความเป็นจริงในฐานะที่เป็นการทำให้เป็นความจริงขั้นสูงสุด ชาวพุทธและชาวเต๋าเน้นการทำสมาธิและความเห็นแจ้งในเหตุผลขั้นสูงสุด ในขณะที่นักขงจื่อใหม่เลือกที่จะใช้เหตุผลตามหลักการ[7]

ความสำคัญของ "หลี่" (理) ในลัทธิขงจื่อใหม่ทำให้เกิดการเคลื่อนไหวของจีนซึ่งมีชื่อเรียกว่า "การศึกษาหลี่"