ศ. เออร์วิง แจนิส ระบุปัจจัยเบื้องต้นสามอย่างก่อนจะเกิด groupthink[11]: 9 

1. การมีความเป็นปึกแผ่นของกลุ่มสูง - นี่เป็นปัจจัยหลักที่ก่อ groupthink แม้กลุ่มที่ไม่เป็นปึกแผ่นก็อาจตัดสินใจไม่ดีได้เช่นกัน แต่ก็จะไม่มีปรากฏการณ์ groupthink ส่วนในกลุ่มที่เป็นปึกแผ่น สมาชิกจะไม่พูดโต้แย้งการตัดสินใจของกลุ่ม ไม่โต้เถียงกัน และทำการเพื่อรักษาความสัมพันธ์ที่ดีกับสมาชิกในกลุ่ม ถ้าเป็นปึกแผ่นสูงจนกระทั่งสมาชิกไม่ขัดแย้งกัน กลุ่มนี้ก็พร้อมจะมี groupthink แล้ว
   • การลดความเป็นปัจเจกบุคคล เพราะความเป็นปึกแผ่นของกลุ่มจะสำคัญกว่าอิสรภาพในการแสดงออกของบุคคล
   • การดูเหมือนกับมีเอกฉันท์ คือสมาชิกมองอย่างผิด ๆ ว่า ทุกคนเห็นด้วยกับการตัดสินใจของกลุ่ม เพราะการไม่พูดมองว่าเป็นการเห็นด้วย แจนิสให้ข้อสังเกตว่า ความเป็นเอกฉันท์ของสมาชิกเป็นเพียงแค่ภาพลวงตา เพราะสมาชิกอาจจะไม่เห็นด้วยกับการตัดสินใจขององค์กร แต่ก็ไหลไปตามน้ำด้วยเหตุผลต่าง ๆ เช่นเพื่อรักษาสถานะของตนในกลุ่ม และหลีกเลี่ยงการโต้แย้งกับผู้จัดการหรือเพื่อนร่วมงาน เพราะสมาชิกอาจคิดว่า การเสนอความเห็นต่าง อาจจะแยกตนให้เป็นคนโดดเดี่ยว
2. ความบกพร่องทางโครงสร้าง คือกลุ่มมีระเบียบที่ขัดขวางการสื่อข้อมูล หรือที่ทำให้ตัดสินใจอย่างไม่ละเอียดรอบคอบ
   • การแยกกลุ่มต่างหากกับสังคมทั่วไป ซึ่งอาจก่อแนวคิดที่ผิดแปลก ไม่ตรงกับความจริง ในเรื่องปัญหาที่กลุ่มต้องพยายามแก้ไข ซึ่งจะทำให้ได้วิธีแก้ปัญหาที่บกพร่อง
   • การไร้ผู้นำที่เป็นกลาง นี่เป็นปัญหาเพราะผู้นำเป็นผู้ควบคุมการอภิปรายของกลุ่ม เป็นผู้วางแผนเรื่องที่จะอภิปราย เป็นผู้อนุญาตให้แสดงคำถามบางอย่างเท่านั้น และขอความเห็นจากสมาชิกบางคนในกลุ่มเท่านั้น ความเป็นผู้นำแบบปิดก็คือ เมื่อผู้นำประกาศความเห็นของตนในเรื่องนั้น ๆ ก่อนจะอภิปราย ความเป็นผู้นำแบบเปิดก็คือ เมื่อผู้นำงดออกความเห็นจนถึงระยะหลัง ๆ ของการอภิปราย กลุ่มที่มีผู้นำแบบปิดมักจะมีอคติในการตัดสินใจยิ่งกว่า โดยเฉพาะเมื่อสมาชิกมีความมั่นใจสูง
   • การไร้มาตรฐานให้ดำเนินการอย่างเป็นแบบแผน
   • การที่สมาชิกมีพื้นฐานทางสังคมและคตินิยมคล้าย ๆ กัน
3. สถานการณ์
   • ภัยภายนอกที่ก่อความตึงเครียดสูง - การตัดสินใจที่มีผลใหญ่ อาจทำให้เครียดและกังวล สมาชิกของกลุ่มอาจรับมือกับความเครียดนี้อย่างไม่สมเหตุผล สมาชิกอาจให้เหตุผลสำหรับการตัดสินใจของตน โดยโฆษณาผลบวกที่จะได้แต่ไม่พูดถึงผลเสียเพื่อจะให้เครียดน้อยที่สุด กลุ่มอาจจะตัดสินใจอย่างรวดเร็วจนไม่มีการอภิปรายและไม่มีความไม่เห็นพ้องกัน กลุ่มที่มีความกดดันสูงมีโอกาสทำการผิดพลาดยิ่งกว่า ไม่ใส่ใจในเป้าหมายสูงสุด และใช้วิธีการที่สมาชิกรู้อยู่แล้วว่าไม่ได้ผล
   • ความล้มเหลวเร็ว ๆ นี้ ซึ่งอาจทำให้ไม่มั่นใจในตนเอง จึงต้องเห็นด้วยกับกลุ่มเพราะกลัวว่าจะถูกติว่าผิด
   • ไม่สามารถตัดสินใจได้
   • มีความกดดันด้านเวลา ดังนั้น สมาชิกกลุ่มจึงอาจสนใจเรื่องประสิทธิภาพและผลที่ได้อย่างรวดเร็ว ยิ่งกว่าคุณภาพและความถูกต้อง และยังอาจทำให้ไม่ใส่ใจในข้อมูลสำคัญอีกด้วย
   • ปัญหาทางศีลธรรม[โปรดขยายความ]

แม้จะเป็นไปได้ว่าสถานการณ์หนึ่ง ๆ จะมีปัจจัยทั้ง 3 อย่าง แต่ก็ไม่ต้องมีทั้ง 3 อย่างเมื่อ groupthink กำลังเกิด แจนิสพิจารณาว่า ความเป็นปึกแผ่นของกลุ่มระดับสูงเป็นปัจจัยเบื้องต้นที่สำคัญที่สุดของ groupthink ซึ่งจะมีแน่นอนเมื่อกำลังเกิด แต่ความเป็นปึกแผ่นก็ไม่ได้ก่อ groupthink อย่างแน่นอน กลุ่มที่เหนียวแน่นปกติจะทำตามขนบธรรมเนียมของกลุ่มแต่การเกิดของ groupthink จะขึ้นอยู่กับว่าอะไรเป็นขนบธรรมเนียมของกลุ่ม ถ้ากลุ่มสนับสนุนให้มีความเห็นไม่เหมือนกัน และมียุทธการทางเลือกเพื่อแก้ปัญหา ก็เป็นไปได้มากว่า groupthink จะไม่เกิดแม้มีความเป็นปึกแผ่นสูง ดังนั้น ความเป็นปึกแผ่นของกลุ่มระดับสูงจะก่อ groupthink ก็ต่อเมื่อมีปัจจัยเบื้องต้นอย่างอื่นหนึ่งหรือทั้งสองอย่าง โดยสถานการณ์มีโอกาสสูงกว่าเล็กน้อยที่จะก่อ groupthink[21]