ตำนานเปอร์เซียเล่าว่า ซาสซานเป็นนักบวชแห่งแพร์ซโพลิส มีบุตรชายนามว่าบาบักเป็นเจ้าชายของแคว้นเล็กๆ ที่ชื่อว่าคูร์ เจ้าชายบาบักได้สังหารพระเจ้าโกซีร์ กษัตริย์ผู้ปกครองมณฑลเปอร์ซิส และตั้งตนเป็นกษัตริย์คนใหม่ พระเจ้าบาบักได้ส่งต่ออำนาจให้พระโอรสนามว่าชาปูร์ซึ่งต่อมาประสบอุบัติเหตุสิ้นพระชนม์ อำนาจจึงตกเป็นของพระอนุชานามว่าอาร์ดาเชร์ พระเจ้าอาร์ตาเบนุสที่ 5 กษัตริย์ราชวงศ์อาร์ซาซิยะห์ (ราชวงศ์พาร์เธียน) คนสุดท้ายของเปอร์เซียต่อต้านการขึ้นครองราชย์ของพระเจ้าอาร์ดาเชร์ ในปี ค.ศ. 224 พระเจ้าอาร์ดาเชร์จึงทำสงครามล้มล้างอำนาจของพระเจ้าอาร์ตาบานุส ในปี ค.ศ. 226 พระเจ้าอาร์ดาเชร์ได้ขึ้นเป็นกษัตริย์แห่งเหล่ากษัตริย์ เป็นปฐมกษัตริย์แห่งราชวงศ์ซาสซานิยะห์

การปกครองแบบฟิวดัลของราชวงศ์อาร์ซาซิยะห์ถูกเปลี่ยนเป็นการปกครองแบบมีกษัตริย์เป็นศูนย์กลางทางอำนาจ แต่มีการกระจายอำนาจให้แก่เจ้าขุนมูลนายคนอื่นๆ พระเจ้าอาร์ดาเชร์ได้รับการสนับสนุนจากนักบวชเนื่องจากทรงฟื้นฟูศาสนาโซโรอัสเตอร์ ทรงปลุกขวัญกำลังใจประชาชนด้วยการประกาศว่าพระองค์จะกำจัดอิทธิพลของอารยธรรมเฮลเลนิสต์ให้หมดไปจากเปอร์เซีย ทรงชำระแค้นลูกหลานของพระเจ้าอเล็กซานเดอร์ด้วยการทำสงครามพิชิตดินแดนเดิมของจักรวรรดิอะคีเมนียะห์กลับคืนมาได้ทั้งหมด พระองค์ทำสงครามขยายอาณาเขตเปอร์เซียไปจนถึงแม่น้ำโอซอสทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือ และแม่น้ำยูเฟรติสทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ เมื่อทรงสวรรคตในปี ค.ศ. 241 ราชบัลลังก์ตกเป็นของพระโอรสนามว่าชาปูร์