ॐ महालक्ष्म्यै नमो नम: ।ॐ विष्णुप्रियायै नमो नम: ।ॐ धनप्रदायै नमो नम : ।ॐ विश्वजनन्यै नमो नम: ।
ภาษาไทย- โอม มหาลักษะ มิไย นะโม นะมะห์โอม วิษณุ ปรียาไย นะโม นะมะห์โอม ธะนะ ประทาไย นะโม นะมะห์
พระลักษมี (
สันสกฤต: ลกฺษฺมี लक्ष्मी)เป็น
เทวีแห่งความมั่งคั่ง, โชคลาภ และความเจริญรุ่งเรือง
[1][3] เป็นพระมเหสีและ
ศักติ (พลัง) ของ
พระวิษณุ[2] พระองค์เป็นหนึ่งในสามเทวี “
ตรีเทวี” คือพระลักษมี,
พระปารวตี,
พระสรัสวตี นอกจากการนับถือในฮินดูแล้ว ยังพบการบูชาพระลักษมีเป็นเทพเจ้าองค์สำคัญองค์หนึ่งใน
ศาสนาเชน[4] ใน
ศาสนาพุทธแบบทิเบต,
เนปาล และใน
เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ มีการนับถือพระโพธิสัตว์พระนามว่า
พระวสุธารา ซึ่งมีพระลักษณะคล้ายคลึงกับพระลักษมีอย่างมาก มีแตกต่างเพียงลักษณะเชิงประติมานวิทยาบางส่วนเท่านั้น
[5]ตามตำนานของศาสนาฮินดู เชื่อกันว่าพระองค์เกิดจากมหาสมุทรจากการกวนมหาสมุทรเมื่อครั้งสร้างโลก (
กวนเกษียรสมุทร) และได้เลือกพระวิษณุเป็นพระสวามีนิรันดร์
[6] เมื่อพระวิษณุได้
อวตารเป็น
พระราม พระแม่ลักษมีก็ได้อวตารตามไปเป็น
พระสีดา และเมื่อพระวิษณุอวตารเป็น
พระกฤษณะ พระแม่ลักษมีก็อวตารเป็น
พระราธา หรือ
พระรุกมิณี[7][8] ในปางปรศุรามาวตารก็ไปอวตารเป็น
พระแม่ธรณี ในปางวามนาวตารก็อวตารไปเป็น พระนางกมลา เป็นต้น ในบันทึกโบราณของอินเดียมักถือให้สตรีทั้งปวงเป็นรูปแปลงของพระลักษมี
[9] การสมรสและความสัมพันธ์เชิงสามี-ภรรยาของพระลักษมีและพระวิษณุ เป็นแบบอย่างในพิธีกรรมต่าง ๆ ของ
การแต่งงานแบบฮินดู[10]ในศิลปะอินเดีย พระลักษมีทรงเครื่องแต่งกายอย่างงดงาม หรูหรา ประดับด้วยเครื่องประดับต่าง ๆ ผิวกายสีทองอร่าม และมีพาหนะเป็นนกฮูก
[11] พระองค์ประทับในท่าทางแบบโยคะ ทั้งนั่งและยืน บนฐานดอกบัวและมีดอกบัวในหัตถ์ อันเป็นสัญลักษณ์ของโชคลาภ การเข้าใจตัวเอง และการเป็นอิสระเชิงจิตวิญญาณ
[6][12] ประติมานวิทยาของพระองค์มักแสดงพระองค์มีสี่กร อันแสดงถึง
ปุรุษารถะทั้สี่ประการ (เป้าหมายในชีวิตทั้งสี่) คือ
ธรรม,
กาม,
อารถะ และ
โมกษะ[13][14]หลักฐานเชิงโบราณคดีแสดงให้เห็นว่ามีการบูชาพระลักษมีมาตั้งแต่หนึ่งสหัสวรรษก่อนคริสตกาล
[15][16] เทวรูปต่าง ๆ ของพระองค์ยังพบในโบราณสถานต่าง ๆ ทั่วเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ อายุราวครึ่งคริสต์สหัสวรรษแรก
[17][18] เทศกาลที่ฉลองพระลักษมีได้แก่
ทีปาวลี และ
Sharad Purnima (Kojagiri Purnima)
[19]