ผู้แทนตามคะแนนเสียงที่เหนือกว่า กับผู้แทนตามสัดส่วนการเลือกพรรค

ระบบคะแนนเสียงที่เหนือกว่า (Plurality voting) จะให้ตำแหน่งแก่ผู้ได้คะแนนเสียงมากสุดคือ พรรคการเมืองหรือผู้สมัครรับเลือกตั้งที่ได้คะแนนเสียงมากสุด จะได้ตำแหน่งผู้แทนของท้องถิ่นนั้นแต่ก็มีการเลือกตั้งแบบอื่น เช่น การมีผู้แทนตามสัดส่วน (proportional representation) ซึ่งให้จำนวนตำแหน่งตามสัดส่วนคะแนนแก่พรรคที่ผู้ออกเสียงเลือก โดยอาจนับคะแนนจากทั่วประเทศหรือเพียงในท้องถิ่นความแตกต่างหลักระหว่างสองระบบนี้ก็คือ จะให้มีผู้แทนของท้องถิ่นในประเทศ หรือจะให้ประชากรทั้งประเทศระบุว่าใครจะเป็นผู้แทน

บางประเทศเช่น เยอรมนีและนิวซีแลนด์ แก้ความขัดแย้งของสองระบบนี้ โดยกำหนดจำนวนตำแหน่งเลือกตั้งจากทั้งสองระบบในสภาล่างแห่งประเทศจำนวนหนึ่งให้แก่บุคคลที่ท้องถิ่นเลือก โดยที่เหลือให้ต่อพรรคต่าง ๆ ตามสัดส่วนที่ประชาชนลงคะแนนทั่วประเทศระบบนี้มีชื่อสามัญภาษาอังกฤษว่า mixed member proportional representation (การมีผู้แทนตามสัดส่วนแบบสมาชิกผสม)

ส่วนออสเตรเลียใช้ระบบผสมอีกแบบหนึ่ง โดยสภาล่างให้เลือกตั้งแบบ preferential voting (หรือ Ranked voting systems) ที่ผู้เลือกให้คะแนนผู้สมัครรับเลือกตามลำดับ และสภาสูงให้เลือกตั้งแบบมีผู้แทนพรรคตามสัดส่วนที่เลือกในแต่ละรัฐผู้สนับสนุนระบบนี้อ้างว่า จะได้รัฐบาลที่เสถียรกว่า และมีพรรคต่าง ๆ หลายหลาก เพื่อทบทวนการดำเนินงานของรัฐบาล

ระบบประธานาธิบดีกับรัฐสภา

ระบบประธานาธิบดีเป็นระบบสาธารณรัฐที่รัฐบาลฝ่ายบริหารจะเลือกตั้งต่างหากจากฝ่ายรัฐสภา เทียบกับระบบรัฐสภาที่มีฝ่ายบริหารขึ้นกับรัฐสภาโดยตรงหรือโดยอ้อม บ่อยครั้งผ่านการลงมติไว้วางใจประชาธิปไตยแบบประธานาธิบดีได้กลายเป็นที่นิยมในลาตินอเมริกา แอฟริกา และส่วนต่าง ๆ ของสหภาพโซเวียตเดิม โดยตามสหรัฐอเมริกาเป็นตัวอย่างหลัก

ส่วนราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญ (โดยรัฐสภาที่ผ่านการเลือกตั้งมีอำนาจกว่า) จะนิยมในยุโรปเหนือและในอดีตอาณานิคมที่ได้อิสรภาพโดยไม่เสียเลือดเนื้อ เช่น ออสเตรเลียและแคนาดาโดยอาณานิคมเดิมของอังกฤษบางแห่งรวมทั้งแอฟริกาใต้ อินเดีย ไอร์แลนด์ และสหรัฐ ได้ถือเอารูปแบบอื่นของรัฐบาลเมื่อได้อิสรภาพและมีประเทศอื่น ๆ ที่ใช้ระบบนี้ด้วยรวมทั้งสเปน เอเชียตะวันออก ประเทศไทยเป็นครั้งคราว และประเทศเล็ก ๆ หลากหลายส่วนระบบรัฐสภาแบบอื่นจะนิยมในสหภาพยุโรปและประเทศใกล้เคียงอื่น ๆ