ภายหลังการเสวยราชย์ของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวแล้ว พระองค์ทรงปรารถนาที่จะวางกฎเกณฑ์บรรดาศักดิ์แก่บรรดาเจ้าประเทศราชฝ่ายล้านช้างให้เป็นแบบแผน จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม สถาปนาฐานันดรศักดิ์สำหรับลูกท่านหลานเธอแห่งเจ้าผู้ครองนครประเทศราชฝ่ายล้านช้างหลวงพระบางและฝ่ายจำปาศักดิ์ (ยกเว้นนครเวียงจันทน์) ตลอดจนหัวเมืองฝ่ายอีสานบางเมืองขึ้นอีก เรียกว่า เจ้ายั้งขะหม่อม หรือ เจ้าย่ำกระหม่อม รวมเป็น ๑๑ ตำแหน่ง ดังนี้

• เจ้าองค์ครองนคร
  • พระเจ้าประเทศราช ถือศักดินา ๑๕,๐๐๐ เช่น พระเจ้านันทเสนราชพงษมลาวแห่งเวียงจันทน์ พระเจ้าองค์หลวงไชยกุมารแห่งจำปาศักดิ์ พระเจ้าสุททะกะสุวันนะกุมารแห่งเชียงขวาง
  • เจ้าประเทศราช ถือศักดินา ๑๐,๐๐๐ เช่น เจ้าจันทรเทพสุริยวงศ์ดำรงรัฐสีมามุกดาหาราธิบดีแห่งมุกดาหาร เจ้าพรหมเทวานุเคราะห์วงศ์ดำรงรัฐสีมาอุบลราชธานีบาลแห่งอุบลราชธานี เจ้ายุติธรรมทรนครจำปาศักดิ์รักษาประชาธิบดีแห่งจำปาศักดิ์
  • พระยาประเทศราช (เสมอหัวเมืองชั้นเอก) เช่น พระยารัตนวงศามหาขัติยราชแห่งสุวรรณภูมิ พระยาศรีโสราชอุปราชามันธาตุราชแห่งมุกดาหาร พระยาพนมนครานุรักษ์สิทธิศักดิ์เทพฦๅยศแห่งนครพนม
  • พระประเทศราช (เสมอหัวเมืองชั้นเอก) เช่น พระประทุมวรราชสุริยวงศ์แห่งอุบลราชธานี พระวิไชยราชสุริยวงษขัติยราชแห่งจำปาศักดิ์ พระสุนทรราชวงศามหาขัติยชาติแห่งยโสธร
• เจ้าอุปฮาต (เจ้าอุปราช) ถือศักดินา ๕,๐๐๐
• เจ้าราชวงศ์ (เจ้าราชวงษ์) ถือศักดินา ๓,๐๐๐
• เจ้าราชบุตร (เจ้าราชบุตร์) ถือศักดินา ๒,๔๐๐
• เจ้าราชดนัย ถือศักดินา ๒,๐๐๐
• เจ้าราชภาคิไนย (เจ้าราชภาคินัยหรือเจ้าภาคินัย) ถือศักดินา ๒,๐๐๐
• เจ้าราชสัมพันธวงศ์ (เจ้าราชสัมพันธ์หรือเจ้าสัมพันธวงศ์) ถือศักดินา ๒,๐๐๐
• เจ้าราชประพันธวงศ์ (เจ้าประพันธวงศ์) ถือศักดินา ๒,๐๐๐

เจ้าเมืองประเทศราชล้านช้างที่ส่งราชบรรณาการต้นไม้เงินต้นไม้ทองทางฝั่งซ้ายมี ๗ เมือง ส่วนเจ้าเมืองประเทศราชล้านช้างที่ส่งราชบรรณาการต้นไม้เงินต้นไม้ทองทางฝั่งขวามี ๑๓ เมือง รวม ๒๐ เมือง ดังนี้

• เมืองนครจันทบุรีศรีสัตนคนหุตอุตมราชธานีบุรีรมย์ ปัจจุบันคือเวียงจันทน์ ประเทศลาว
• เมืองนครล้านช้างฮ่มขาวหลวงพระบาง ปัจจุบันคือเมืองหลวงพระบาง แขวงหลวงพระบาง ประเทศลาว
• เมืองนครกาลจำบากนัคบุรีศรี ปัจจุบันคือเมืองจำปาศักดิ์ แขวงจำปาศักดิ์ ประเทศลาว
• เมืองมหารัตนบุรีรมย์พรหมจักรพรรดิศรีมหานัครตักกะเสลา ปัจุบันคือแขวงเชียงขวาง ประเทศลาว
• เมืองวังอ่างคำ ปัจจุบันคือเมืองวัง แขวงสุวรรณเขต ประเทศลาว
• เมืองอัตตะปือละมามท่งแอกกระบือควาย หรือเมืองข่าเรอเดว ปัจุบันคือแขวงอัตตะปือ ประเทศลาว
• เมืองมหาชนไชยก่องแก้ว หรือเมืองมหาชัยกองแก้ว ปัจจุบันคือเมืองมหาชัย แขวงคำม่วน ประเทศลาว
• เมืองนครบุรีราชธานีศรีโคตรบูรหลวง ปัจจุบันคือจังหวัดนครพนม ประเทศไทย
• เมืองมุกดาหารทบุรีศรีมุตติกนคร ปัจจุบันคือจังหวัดมุกดาหาร ประเทศไทย
• เมืองสุวรรณภูมิราชบุรียประเทศราช ปัจจุบันคืออำเภอสุวรรณภูมิ จังหวัดร้อยเอ็ด ประเทศไทย
• เมืองฮ้อยเอ็ด ปัจจุบันคือจังหวัดร้อยเอ็ด ประเทศไทย
• เมืองมหาสารคาม ปัจจุบันคือจังหวัดมหาสารคาม ประเทศไทย
• เมืองอุบลราชธานีศรีวะนาไลประเทษราช ปัจจุบันคือจังหวัดอุบลราชธานี ประเทศไทย
• เมืองเขมราษฎร์ธานี ปัจจุบันคืออำเภอเขมราฐ จังหวัดอุบลราชธานี ประเทศไทย
• เมืองยศสุนทร ปัจจุบันคือจังหวัดยโสธร ภาคอีสาน
• เมืองหนองคาย หรือเมืองหล้าหนองคาย ปัจจุบันคือจังหวัดหนองคาย ประเทศไทย
• เมืองกาลสินธุ์ ปัจจุบันคือจังหวัดกาฬสินธุ์ ประเทศไทย
• เมืองสกลทวาปี หรือเมืองเชียงใหม่หนองหาร ปัจจุบันคือจังหวัดสกลนคร ประเทศไทย
• เมืองวาปีปทุม ปัจจุบันคืออำเภอวาปีปทุม จังหวัดมหาสารคาม ประเทศไทย
• เมืองโกสุมพิสัย ปัจจุบันคืออำเภอโกสุมพิสัย จังหวัดมหาสารคาม ประเทศไทย