เมนูนำทาง
ประชาน
เป็นเวลาหลายปีแล้วที่นักสังคมวิทยาและจิตวิทยาได้ศึกษาเรื่องพัฒนาการทางประชาน หรือกระบวนการความคิด หรือกระบวนการทางใจฌ็อง เพียเจต์ (Jean Piaget) เป็นบุคคลสำคัญและทรงอิทธิพลมากที่สุดคนหนึ่งในสาขาจิตวิทยาพัฒนาการเขาเชื่อว่ามนุษย์พิเศษเทียบกับสัตว์อื่นเพราะมีสมรรถภาพในการ "คิดหาเหตุผลทางสัญลักษณ์ที่เป็นนามธรรม"ในปัจจุบันนี้ เขาเป็นที่รู้จักในฐานะผู้ศึกษาในเรื่องพัฒนาการทางประชานของเด็กเขาได้ศึกษาพัฒนาการทางเชาวน์ปัญญาของลูก 3 คนของตน แล้วสร้างทฤษฎีที่อธิบายระยะพัฒนาการของเด็ก[20]
| ระยะ | อายุหรือช่วง | รายละเอียด |
|---|---|---|
| Sensorimotor | ทารก (0-2 ขวบ) | มีเชาวน์ปัญญา มีการเคลื่อนไหวแต่ยังไม่ใช้สัญลักษณ์ ความรู้กำลังพัฒนาขึ้นแต่ยังจำกัด ความรู้จะเกิดอาศัยประสบการณ์และปฏิสัมพันธ์ การไปเองได้จะทำให้เด็กสามารถเรียนรู้เรื่องใหม่ ๆ ทักษะทางภาษาบางอย่างจะพัฒนาในช่วงท้ายของระยะนี้ จุดหมาย (ของพัฒนาการทางประชาน) ก็เพื่อเข้าใจว่า วัตถุมีอยู่อย่างคงที่ เข้าใจเรื่องพื้นฐานเกี่ยวกับเหตุผล กาลเวลา และปริภูมิ |
| Pre-operational | เด็กหัดเดินและต้นวัยเด็ก (2-7 ขวบ) | มีการใช้สัญลักษณ์และภาษา มีพัฒนาการทางความจำและจินตนาการ มีความคิดที่กลับไม่ได้ (nonreversible) และไม่สมเหตุผล สามารถแก้ปัญหาแบบรู้เอง (intuitive) เริ่มเข้าใจความสัมพันธ์ เริ่มเข้าใจการนับ การคิดเอาตัวเองเป็นศูนย์จะเป็นหลัก |
| Concrete operational | เด็กประถมและต้นวัยรุ่น (7-12 ขวบ) | รูปแบบเชาวน์ปัญญาที่สมเหตุผลและเป็นระบบ สมรรถภาพในการจัดการสัญลักษณ์ที่สัมพันธ์กับสิ่งที่เป็นรูปธรรม ความคิดกลับได้และสามารถคิดในฐานะของผู้อื่น เข้าใจแนวคิดเกี่ยวกับความคงที่ของมวล ความยาว น้ำหนัก และปริมาตร การคิดแบบใช้งานได้ (operational thinking) จะครอบงำความคิดแบบกลับไม่ได้และมีตัวเองเป็นศูนย์ |
| Formal operational | วัยรุ่นและวัยผู้ใหญ่ (12 ปีขึ้น) | การใช้สัญลักษณ์สัมพันธ์กับแนวคิดทางนามธรรมที่สมเหตุผล ความคิดจะยืดหยุ่นได้ มีสมรรถภาพในการคิดแบบนามธรรมและการทดสอบสมมติฐานทางความคิด สามารถพิจารณาทางเลือกที่เป็นไปได้ในการหาเหตุผลและการแก้ปัญหาที่ซับซ้อน |
เมนูนำทาง
ประชานใกล้เคียง
แหล่งที่มา
WikiPedia: ประชาน