ภาษากันนาดาเป็นภาษากลุ่มดราวิเดียนที่เก่าที่สุด มีประวัติย้อนหลังไปได้ถึง 2,000 ปี [2][3][4][5]ภาษาในรูปแบบภาษาพูดได้แยกอออกจากภาษาดราวิเดียนดั้งเดิมก่อนภาษาทมิฬและเป็นเวลาใกล้เคียงกับภาษาตูลู จากหลักฐานทางโบราณคดี การเขียนทางการค้าของภาษานี้เริ่มเมื่อราว 1500-1600 ปีมาแล้ว การพัฒนาในระยะแรกเป็นเช่นเดียวกับภาษาดราวิเดียนอื่น ๆ และเป็นอิสระจากภาษาสันสกฤต ในยุคต่อมาจึงได้อิทธิพลทางด้านคำศัพท์และวรรณคดีจากภาษาสันสกฤตเช่นเดียวกับภาษาเตลุกุ ภาษามลยาฬัม และอื่น ๆ

จารึกภาษากันนาดาพบครั้งแรกในสมัยพระเจ้าอโศกมหาราช เมื่อราว พ.ศ. 313 [6][7] ศิลาจารึกภาษากันนาดาที่สมบูรณ์ชิ้นแรกคือ ศิลาศาสนะ เขียนด้วยภาษากันนาดาโบราณ รวมทั้งจารึกหัลมิที, อายุราว พ.ศ. 93 [8] จารึกภาษากันนาดาพบในอินเดียราว 40,000 ชิ้น และพบนอกรัฐกรณาฏกะด้วย เช่นที่ รัฐอานธรประเทศ รัฐมหาราษฏระ รัฐทมิฬนาดู รวมทั้งในรัฐมัธยประเทศและรัฐอุตตรประเทศด้วย

เหรียญกษาปณ์

เหรียญในสมัยราชวงศ์กทัมพะบางส่วนมีจารึกภาษากันนาดา "วิระ" และ "สกันธะ" .[9]เหรียญทองมีคำจารึกว่า "ศรี" และคำย่อของชื่อกษัตริย์ภาคิระกะว่า "ภาคิ" [10] ทั้งหมดนี้ใช้อักษรกันนาดาโบราณ การค้นพบล่าสุดเป็นเหรียญทองแดง อายุราวพุทธศตวรรษที่ 10 ในพนวาสี ตำบลอุตรกันนาดา ซึ่งมีจารึกศรีมนราคี ใช้อักษรกันนาดาแสดงว่าภาษากันนาดาเป็นภาษาราชการในสมัยราชวงส์กทัมพะแห่งพนวาสี [11] เหรียญที่มีจารึกภาษากันนาดาพบแพร่กระจายทั่วไปในเขตปกครองของราชวงศ์คันคะตะวันตก จลุกยะตะวันตก อลุปัส รัศตรกุตัส โหสาลัส จักรวรรดิวิชัยนคร และอาณาจักรไมซอร์ [12][13][14] เหรียญในสมัยราชวงศ์กทัมพะที่พบในกัวมีลักษณะพิเศษคือมีทั้งอักษรกันนาดาและอักษรเทวนาครี [15]

พัฒนาการ

การเขียนภาษากันนาดาเกิดขึ้นภายใต้อิทธิพลทางศาสนาและสังคมที่หลากหลายในช่วง 1,600 ปีที่ผ่านมา นักภาษาศาสตร์แบ่งการพัฒนาการเขียนเป็น 4 ยุคด้วยกัน คือ

• ยุคก่อนกันนาดาโบราณ (โปร์วทะ หาเลคันนทะ) เป็นภาษาที่พบในจารึกหัลมิที อายุราวพุทธศตวรรษที่ 10 จากหลักฐานที่พบสรุปได้ว่า ภาษากันนาดาที่เป็นภาษาพูดพัฒนาไปเร็วกว่าภาษาที่พบในจารึกหัลมิที โดยภาษาในจารึกมีลักษระของภาษาสันสกฤตอยู่มาก
• ยุคกันนาดาโบราณ (หาเลคันนทะ) อยู่ในชาวงระหว่างพุทธศตวรรษที่ 14 -19 ในช่วงนี้ภาษากันนาดาเป็นภาษาที่มีพัฒนาการพร้อมที่จะเป็นภาษาทางวรรณคดี กวีของพวกเชนและไสวิเตเริ่มปรากฏในช่วงนี้ งานทางศาสนาพราหมณ์เริ่มปรากฏในพุทธศตวรรษที่ 12 ตั้งแต่พุทธศตวรรษที่ 15 เป็นต้นมา ภาษษกันนาดามีบทกวีมากซึ่งเป็นยุคก่อนสมัยกวีรชมรรคาราว 200 - 300 ปี และเริ่มมีตำราไวยากรณ์ภาษากันนาดา
• ยุคกันนาดากลาง (นทุคันนทะ) เป็นช่วงระหว่างพุทธศตวรรษที่ 19 - 23 ศาสนาฮินดูมีอิทธิพลต่อวรรณคดีและภาษากันนาดามาก
• ยุคกันนาดาใหม่ (โหลาคันนทะ) เริ่มตั้งแต่พุทธศตวรรษที่ 24 เป็นต้นมา

อิทธิพลต่อภาษาและวัฒนธรรมอื่น

อิทธิพลของภาษากันนาดาโบราณต่อภาษาในจารึกอักษรทมิฬ-พราหมี ตั้งแต่ช่วง พ.ศ. 343 จนถึงพุทธศตวรรษที่ 11 มีทั้งด้านไวยากรณ์และรากศัพท์ การเขียนในพุทธศตวรรษที่ 14 ในเขตกวิราชมรรคาซึ่งเป็นบริเวณระหว่างแม่น้ำกาเวรีและแม่น้ำโคธาวารี ซึ่งถือว่าเป็นดินแดนกันนาดาแสดงให้ถึงความนิยมใช้ภาษานี้ ภาษากันนาดามีอิทธิพลต่อภาษาคุชราตซึ่งเป็นภาษาเพื่อนบ้านในขณะนั้นด้วย ก่อนพุทธศตวรรษที่ 6 บริเวณที่มีผู้พูดภาษากันนาดาอยู่ในเส้นทางการค้าของจักรวรรดิกรีก-โรมัน ทำให้ภาษานี้มีการแพร่กระจายไปในวงกว้าง ภาษาที่ปรากฏร่วมกับภาษากันนาดาเช่น ภาษาตูลู ภาษาโกทวะ ภาษาสันเกถิ และภาษากอนกานีจึงมีคำยืมจากภาษากันนาดาจำนวนมาก

วรรณคดีและกวี

บทกวีภาษากันนาดาที่เก่าที่สุดคือ กัปเป อรภัตตะ เขียนเมื่อ พ.ศ. 1243 กวิราชมรรคา เขียนโดยกษัตริย์หริปตุระ อโมฆวรรษาที่ 1 เป็นวรรณคดีชิ้นแรกของภาษากันนาดา