การทรยศของพระเจ้าชาลส์ในการก่อสงครามกลางเมืองสองครั้งทำให้ฝ่ายรัฐสภาต้องโต้แย้งกันว่าเป็นการสมควรหรือไม่ที่จะให้พระองค์ทรงปกครองประเทศต่อไป ผู้ที่ยังคงสนับสนุนพระองค์ก็ยังคงพยายามเจรจาต่อรองกับพระองค์

ความไม่พอใจที่รัฐสภาบางส่วนยังคงสนับสนุนพระเจ้าชาลส์ทำให้กองทหารกลุ่มหนึ่งที่นำโดยทอมัส ไพรด์ (Thomas Pride) บุกเข้ายึดรัฐสภา ในเดือนธันวาคม ค.ศ. 1648 เพื่อจับตัวสมาชิกสภา 45 คนและกันอีก 146 คนออกจากห้องประชุม และอนุญาตให้เพียง 75 คนที่สนับสนุนการกำจัดพระเจ้าชาลส์ที่กองทหารเป็นผู้เลือกให้คงทำหน้าที่สมาชิกต่อไป รัฐสภาที่เหลือเรียกว่ารัฐสภารัมพ์ได้รับคำสั่งให้ก่อตั้ง “ศาลยุติธรรมสูงสุดในการพิจารณาคดีพระเจ้าชาลส์ที่ 1” ในข้อหากบฏต่อแผ่นดิน การกระทำครั้งนี้เป็นที่รู้จักกันว่า “การยึดรัฐสภาของไพรด์”

เมื่อการพิจารณาคดีสิ้นสุดลงก็มีคณะกรรมการผู้พิพากษา 59 คนก็ตัดสินว่าพระเจ้าชาลส์ทรงมีความผิดในข้อหากบฏต่อแผ่นดินเพราะทรงเป็นผู้ “กดขี่, ทรยศ, ฆาตกรรม และเป็นศัตรูต่อประชาชน”[13][14] การปลงพระชนม์ด้วยการตัดพระเศียรเกิดขึ้นหน้าตึกเลี้ยงรับรองของพระราชวังไวท์ฮอลล์ เมื่อวันที่ 30 มกราคม ค.ศ. 1649 (หลังจากการฟื้นฟูราชวงศ์ ในปี ค.ศ. 1660, พระเจ้าชาลส์ที่ 2 ก็ทรงประหารชีวิตคณะกรรมการผู้พิพากษาบางคนที่ยังมีชีวิตอยู่และที่ยังไม่มีโอกาสหลบหนีไปต่างประเทศ หรือไม่ก็จำขังตลอดชีพ